U nang buồng trứng là một khối u chứa đầy chất lỏng trong hoặc trên bề mặt của buồng trứng và có kích thước dao động khác nhau tùy từng trường hợp. Nó thường hình thành trong hoặc sau khi rụng trứng.

Đặc điểm của khối u nang buồng trứng

Mỗi buồng trứng chứa rất nhiều nang trứng sinh lý kích thước nhỏ. Các hormone được tạo ra trong não và trong buồng trứng khiến một quả trứng trưởng thành và được giải phóng mỗi tháng từ một túi bên trong buồng trứng. Đây được gọi là quá trình rụng trứng. Nếu trứng không được thụ tinh, nó sẽ tự tiêu biến trong cơ thể. Kinh nguyệt hoặc “kỳ kinh” xảy ra sau đó khoảng 2 tuần.

U nang buồng trứng

Khi trứng được giải phóng trong quá trình rụng trứng, túi chứa trứng cũng sẽ biến mất. Nếu trứng không rời khỏi túi trong buồng trứng hoặc nếu túi đó có thể chứa đầy chất lỏng và tạo thành u nang.

Ở phụ nữ trưởng thành, sự hiện diện của u nang cơ năng buồng trứng là bình thường.  Nhiều phụ nữ bị u nang cơ năng mà không biết, chúng có thể tự xuất hiện rồi tự biến mất. Các u nang nhỏ lại hoặc tiêu biến sau khi rụng trứng. U nang cơ năng không gây ung thư và chị em không cần lo lắng quá nhiều về tình trạng này.

Trái lại với u nang cơ năng buồng trứng, u nang thực thể lại có xu hướng tăng dần kích thước theo thời gian. Đặc biệt, u nang thực thể buồng trứng sẽ không biến mất được mà cần phải sử dụng các loại thuốc điều trị u nang buồng trứng tốt nhất để giúp u tiêu giảm.

Dấu hiệu và triệu chứng của u nang buồng trứng

U nang cơ năng hiếm khi gây ra triệu chứng gì, do đó chị em thường không thể tự phát hiện ra được. Khi các khối u nang thực thể buồng trứng gây ra triệu chứng, các triệu chứng có thể bao gồm:

✽ Đau hoặc đột ngột vùng bụng dưới (bụng)

✽ Đầy hơi ở vùng bụng dưới

✽ Buồn nôn, nôn mửa hoặc chán ăn

✽ Thay đổi thời gian hành kinh

✽ Chảy máu âm đạo rất nhiều

✽ Thay đổi nhu động ruột

✽ Đi tiểu thường xuyên hơn

✽ Tăng cân

✽ Đau trong hoặc sau khi quan hệ tình dục

Sự khởi phát đột ngột của các triệu chứng nghiêm trọng cần được đánh giá và chẩn đoán ngay lập tức. Bởi đây có thể là dấu hiệu của các biến chứng nghiêm trọng như vỡ nang, xoắn nang buồng trứng…

Chẩn đoán u nang buồng trứng

Có nhiều phương pháp được sử dụng trong chẩn đoán u nang buồng trứng. Cụ thể:

Khám phụ khoa định kỳ: bác sĩ sẽ kiểm tra sự hiện diện của khối u.

Kiểm tra hình ảnh :

✴ Siêu âm tử cung - buồng trứng: Xét nghiệm này sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của buồng trứng. Nó giúp bác sĩ biết kích thước và vị trí của u nang buồng trứng. Siêu âm là xét nghiệm thường được sử dụng nhất để chẩn đoán các bệnh lý ở tử cung và buồng trứng. 

Siêu âm tử cung buồng trứng là phương pháp chẩn đoán u nang buồng trứng thường được sử dụng

✴ MRI  (chụp cộng hưởng từ): Một nam châm lớn và sóng vô tuyến được sử dụng để tạo ra hình ảnh 3D của buồng trứng.

✴ Chụp CT  (chụp cắt lớp vi tính): Thiết bị X-quang đặc biệt được sử dụng để tạo ra hình ảnh chi tiết của buồng trứng. Giống như một lát bánh mì, CT tạo ra một mặt cắt ngang. 

✴ Nội soi ổ bụng: Bác sĩ phẫu thuật tạo một vết cắt nhỏ ở bụng. Sử dụng máy ảnh có đèn chiếu, bác sĩ phẫu thuật có thể nhìn vào u nang. Nội soi ổ bụng được thực hiện nếu siêu âm cho thấy một u nang không có khả năng biến mất hoặc tự tiêu biến. U nang được lấy ra khỏi buồng trứng và gửi đi xét nghiệm. Nội soi ổ bụng cũng được thực hiện nếu bác sĩ lo lắng về xoắn buồng trứng hoặc chảy máu từ u nang. Cả hai tình huống đó đều có thể là trường hợp cần được cấp cứu y tế.

Xét nghiệm máu:

Đôi khi, tùy thuộc vào hình dạng khối u khi được chụp ảnh, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để tìm hiểu thêm về loại u nang mà bạn mắc phải.

Thuốc trị u nang buồng trứng

Tùy từng vị trí, kích thước, số lượng và triệu chứng khối u nang buồng trứng gây ra mà bác sĩ có thể lựa chọn các loại thuốc trị u nang buồng trứng khác nhau.

Lựa chọn loại thuốc phù hợp để chữa trị u nang buồng trứng là điều không dễ dàng

Đối với các khối u nang buồng trứng nhỏ và chưa gây triệu chứng quá nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định bạn quan sát và thăm khám định kỳ thường xuyên. Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng các loại thuốc nam trị u nang buồng trứng như trinh nữ hoàng cung, xạ đen, tam thất… để giúp giảm kích thước khối u.

Với các khối u nang kích thước lớn, gây ra những triệu chứng khó chịu như đau bụng kinh, rong kinh kéo dài, máu kinh nguyệt nhiều… thì có thể sử dụng các loại thuốc giúp cải thiện nhanh chóng triệu chứng như:

✴ Thuốc giảm đau

✴ Thuốc giảm rong kinh như các thuốc tránh thai, thuốc bổ sung nội tiết tố vào cơ thể

✴ Thuốc giảm sự cường kinh như axit tranexamic

Xem nhanh Tổng hợp các loại thuốc điều trị u nang buồng trứng tốt nhất hiện nay

Các loại thuốc này có thể giúp giảm nhanh triệu chứng khó chịu nhưng lại không thể giúp làm giảm kích thước khối u nang buồng trứng. Bên cạnh đó, bạn cũng cần lưu ý các tác dụng phụ do thuốc gây ra.